Medycyna pracy to wielodyscyplinarna dziedzina medycyny zajmująca się wpływem środowiska pracy na zatrudnionego pracownika. Medycyna pracy to ochrona zdrowia pracowników przed niekorzystnym wpływem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy, lub związanych ze sposobem jej wykonywania, z uwzględnieniem wpływu szkodliwości środowiska komunalnego. Głównym celem medycyny pracy jest profilaktyka, czyli zapobieganie wystąpienia zaburzeń organizmu pracownika pod wpływem, niekorzystnego wpływu środowiska pracy. Aby cel ten był realizowany niezbędne są tzw. wstępne badanie profilaktyczne oceniające stan zdrowia przyszłego pracownika w kontekście potencjalnych warunków pracy oraz tzw. okresowe badania profilaktyczne, wykonywane co kilka lat, w zależności od zawodu i potencjalnych czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy. Badanie profilaktyczne przeprowadzane jest pod kątem indywidualnych predyspozycji pracownika do pracy na wskazanym stanowisku pracy, z uwzględnieniem czynników szkodliwych i warunków uciążliwych panujących w środowisku pracy i mogących wpływać na stan zdrowia pracownika.
medycyna
Każdy pracodawca ma obowiązek ustawowy (Ustawa, Kodeks Pracy) kierować pracowników na badania profilaktyczne z zakresu medycyny pracy. Dla pracownika badania te są bezpłatne – koszty w całości pokrywa pracodawca.
Rodzaj badań profilaktycznych medycyny pracy, dostępne w naszej placówce
- Badanie profilaktyczne wstępne, dla różnych zawodów i różnych czynników szkodliwych w środowisku pracy. Badanie przeprowadza się u nowych pracowników przed zatrudnieniem, lub przy zmianie stanowiska pracy, gdy zmieniają się parametry środowiska pracy.
- Badanie profilaktyczne okresowe, dla różnych zawodów i różnych czynników szkodliwych w środowisku pracy. Obowiązuje osoby już pracujące na danym stanowisku, przed upływem terminu ważności poprzedniego zaświadczenia.
- Badanie profilaktyczne kontrolne, dla różnych zawodów i różnych czynników szkodliwych w środowisku pracy. Dotyczy pracowników, którzy przebywali na zwolnieniu lekarskim dłuższym niż 30 dni.
W ramach medycyny pracy wykonujemy również:
- badania dla celów sanitarno – epidemiologicznych,
- badania kandydatów na kierowców,
- badania kandydatów do szkół ponadgimnazjalnych,
- badania kandydatów na studia wyższe,
- badania profilaktyczne studentów szkół wyższych,
- badania profilaktyczne kierowców.
Badania sanitarno – epidemiologiczne
Pracownicy, mający bezpośredni kontakt z żywnością oraz pracujący na stanowiskach związanych z ciągłym kontaktem z ludźmi, mają dodatkowy obowiązek wykonania tzw. badań sanitarno–epidemiologicznych i legitymowania się odpowiednim dokumentem wskazującym brak przeciwwskazań do wykonywania tego typu prac. Do 31 grudnia 2011 takim dokumentem potwierdzającym dopuszczalność do pracy w takich warunkach była tzw. Książeczka zdrowia do celów sanitarno-epidemiologicznych. Obecnie, wskutek zmiany przepisów takim dokumentem stało się Orzeczenie lekarskie do celów sanitarno-epidemiologicznych o braku przeciwwskazań do wykonywania tych prac. W okresie przejściowym książeczka zdrowia sanepidu jest równoważna z ww orzeczeniem, o ile nie utraciła swojej ważności. Niestety w przypadku jej utraty z powyższych przyczyn nie ma możliwości wydania duplikatu książeczki.
Niezbędne dokumenty konieczne do przeprowadzenia badań lekarskich z medycyny pracy
- Skierowanie na badanie profilaktyczne medycyny pracy, wystawione przez pracodawcę, z dokładnym opisem:
- rodzaju badań profilaktycznych, jakie mają być wykonane;
- stanowiska pracy i charakteru wykonywanej pracy;
- informacji o ewentualnych czynnikach szkodliwych wynikających ze specyfiki wykonywanego zawodu;
- Dowód tożsamości ze zdjęciem,
- Ewentualne, aktualne wyniki badań dodatkowych.
Przygotowanie do badań dodatkowych:
- Poziom glukozę we krwi: na badanie zgłaszamy się na czczo (optymalnie ok. 12 godz., min. 3 godz. przed posiłkiem, bez soków i napojów słodzonych, pijemy tylko wodę.
- Badanie EKG:
- Zaleca się 10 -15 min. odpoczynku przed badaniem,
- Bez kawy, mocnej herbaty i napojów energizujących w ciągu 3 godzin przed badaniem
- Bez papierosa w przeciągu 2 godzin przed badaniem.
Proste kroki do skorzystania z usług medycyny pracy w naszej placówce:
- Pierwszy krok – kontakt z naszą placówką ze skierowaniem od swojego pracodawcy. Kontakt może być bezpośredni, lub telefoniczny, a w niedalekiej przyszłości przez Internet (on line). Przy kontakcie bezpośrednim przekazujemy skierowanie od pracodawcy pracownikowi Rejestracji placówki i zdajemy się na jego prowadzenie, a przy kontakcie telefonicznym musimy bardzo dokładnie przedyktować informacje ze skierowania dotyczące stanowiska pracy, charakteru wykonywanej pracy oraz o ewentualnych czynników szkodliwych. Te informacje są bardzo ważne, ponieważ specyfika niektórych zawodów wymaga wykonania badań dodatkowych i konsultacji lekarskich, jeszcze przed wizytą u lekarza medycyny pracy!
- Drugi krok – pracownik rejestracji, wspólnie z zainteresowanym pracownikiem:
- określa zakres niezbędnych badań i konsultacji lekarskich (na podstawie skierowania od pracodawcy)
- planuje ich wykonania w możliwie najkrótszym czasie. Krok ten nie będzie potrzebny jeżeli badania dodatkowe i konsultacje nie będą potrzebne. W tym przypadku od razu przechodzimy do kroku Trzeciego – zaplanowanie wizyty u lekarza medycyny pracy.
- Trzeci krok – pracownik rejestracji, wspólnie z zainteresowanym pracownikiem planuje wizytę u lekarza medycyny pracy.
- Czwarty krok – wizyta u lekarza medycyny pracy, zakończona wydaniem Orzeczenia lekarskiego. Lekarz medycyny pracy na wizycie lekarskiej, na podstawie:
- wywiadu
- informacji ze skierowania od pracodawcy (stanowisko i charakter wykonywanej pracy, ewentualne czynniki szkodliwych w środowisku pracy),
- wyniku badania przedmiotowego,
- analizy ewentualnych badań dodatkowych i konsultacji lekarskich (o ile były potrzebne), wystawia Orzeczenie lekarskie:
- o braku przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku
- o istnieniu przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku.
Badania dodatkowe i konsultacje specjalistyczne dla poszczególnych stanowisk pracy:
Praca na stanowisku kierowniczym:
- badanie EKG,
- badania laboratoryjne: glukoza, cholesterol, morfologia,
- konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego
Praca przy komputerze powyżej 4 godzin dziennie:
- konsultacja lekarza okulisty,
- konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Na podstawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, praca na wysokości to praca wykonywana na wysokości, co najmniej 1 metra od poziomu podłoża (podłogi lub ziemi). Przepisy rozróżniają tu pracę na wysokości do 3 i pracę na wysokości powyżej 3 m, które różnią się zakresem badań dodatkowych i konsultacji lekarskich, w ramach badań profilaktycznych.
Praca na wysokości do 3 m
- Badania laboratoryjne: glukoza
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Praca na wysokości powyżej 3 m
- Badania laboratoryjne: glukoza, morfologia,
- Badanie EKG,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Praca w kuchni (kucharze, personel pomocniczy)
- Badanie EKG
- Badanie kału na nosicielstwo na zlecenie pracodawcy
- Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych na zlecenie pracodawcy
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Praca w piekarni (piekarz / cukiernik)
- Badanie EKG,
- Spirometria,
- Badanie kału na nosicielstwo na zlecenie pracodawcy,
- Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych na zlecenie pracodawcy,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Praca w restauracji (kelner/barman)
- Badanie kału na nosicielstwo na zlecenie pracodawcy
- Zaświadczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych na zlecenie pracodawcy
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Nauczyciel
- Audiogram,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Nauczyciel, pracujący przy monitorze
- Audiogram,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Informatyk
- konsultacja lekarza okulisty,
- konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Aktor
- Audiogram,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Muzyk /solista
- Audiogram
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Tancerz
- Badanie EKG,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Pracownik muzealny mający kontakt z grzybami, pleśniami
- Spirometria,
- RTG klatki piersiowej,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Dozorca/pracownik ochrony (bez broni):
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Dozorca/pracownik ochrony pracujący w nocy (bez broni):
- Badania laboratoryjne: glukoza
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Pracownik ochrony z bronią:
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Pole widzenia,
- Badanie EKG,
- Audiogram,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza psychiatry,
- Konsultacja psychologa uprawnionego do badań przed wydaniem pozwolenia na broń,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy, uprawnionego do badań przed wydaniem pozwolenia na broń.
Fryzjer
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Masażysta
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Kosmetyczka
- Badania laboratoryjne: Bilirubina, ALAT
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Manicurzystka
- Badania laboratoryjne: Bilirubina, ALAT
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Tatuażysta
- Badania laboratoryjne: Bilirubina, ALAT
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Lekarz medycyny:
- Badania laboratoryjne: Morfologia, OB, Bilirubina, ALAT, Ogólne badanie moczu
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Lekarz stomatolog
- Badania laboratoryjne: Morfologia, OB, Bilirubina, ALAT, Ogólne badanie moczu
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Lekarz radiolog/technik radiolog:
- Badania laboratoryjne: Morfologia, Retikulocyty, OB., Ogólne badanie moczu,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Pielęgniarka/położna:
- Badania laboratoryjne: Morfologia, OB, Bilirubina, ALAT, Ogólne badanie moczu
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Salowa i personel pomocniczy:
- Badania laboratoryjne: Morfologia, OB, Bilirubina, ALAT, Ogólne badanie moczu
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Asystentka stomatologiczna
- Badania laboratoryjne: Morfologia, OB, Bilirubina, ALAT, Ogólne badanie moczu
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Ratownik medyczny
- Badania laboratoryjne: Morfologia, Bilirubina, ALAT, Ogólne badanie moczu
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Fizjoterapeuta (pole magnetyczne, laser):
- EKG
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Laborant
- Badania laboratoryjne: Morfologia, Bilirubina, ALAT, Ogólne badanie moczu
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Lekarz weterynarii
- Audiogram,
- Badania laboratoryjne: Morfologia, Bilirubina, ALAT, Bruceloza IgG, IgM, Ogólne badanie moczu,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Badania do prawa jazdy dla przyszłych kierowców kat.B:
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Badanie EKG po 50 rż
- Konsultacja lekarza uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Badania do prawa jazdy dla przyszłych kierowców kat. C i D:
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Audiogram,
- Badanie pola widzenia,
- Badanie EKG powyżej 50 roku życia
- Konsultacja lekarza okulisty
- Konsultacja lekarza neurologa
- Konsultacja lekarza laryngologa
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Praca związana z prowadzeniem samochodu służbowego (kat. B):
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Badanie EKG po 50 r.,
- Badanie olśnienia
- Badania psychotechniczne – co najmniej raz w życiu,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Praca na stanowisku kierowcy zawodowego (kat. B, tiry):
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Audiogram,
- Badanie pola widzenia,
- Badanie olśnienia
- Badanie EKG po 50 rż.,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Praca na stanowisku kierowcy zawodowego kat. C i D:
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Audiogram,
- Badanie pola widzenia,
- Badanie EKG powyżej 50 roku życia
- Konsultacja lekarza okulisty
- Konsultacja lekarza neurologa
- Konsultacja lekarza laryngologa
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Praca na stanowisku kierowcy zawodowego, pojazdu uprzywilejowanego (np. ambulans, wóz strażacki):
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Audiogram,
- Badanie pola widzenia,
- Badanie olśnienia,
- Badanie EKG,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Praca związana z prowadzeniem wózka widłowego
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Badanie EKG po 50 rż
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Podstawowe kategorie praw jazdy:
Kat.A1 – prowadzenie motocykli od 16 roku życia – za zgodą rodziców,
Kat.A, – prowadzenie motocykli od 20 roku życia,
Kat.B1- prowadzenie pojazdów samochodowych do 550 kg – od 16 roku życia, za zgodą rodziców,
Kat.B – prowadzenie pojazdów samochodowych do 3,5 tony od 18 roku życia,
Kat.C1- prowadzenie pojazdów samochodowych powyżej 3,5 tony, do 7,5 tony, od 18 roku życia,
Kat.C – prowadzenie pojazdów samochodowych powyżej 3,5 tony, z wyjątkiem autobusów, od 21 roku życia
Kat.D1- prowadzenie autobusu przewożącego do 17 osób razem z kierowcą, od 21 roku życia,
Kat. D – prowadzenie autobusu od 24 roku życia.
Badania dodatkowe i konsultacje specjalistyczne dla czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy lub czynników związanych ze sposobem wykonywania pracy:
Brak czynników szkodliwych:
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
- Badania laboratoryjne: Morfologia, Bilirubina, ALAT, ASPAT, Kreatynina, Mocz badanie ogólne
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie orzeczenia.
- Badania laboratoryjne: Morfologia, Bilirubina, ALAT, Mocz badanie ogólne,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie orzeczenia.
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
- Audiogram,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
- konsultacja lekarza okulisty,
- konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
- Badania laboratoryjne: glukoza
- Badanie okulistyczne,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
- Badania laboratoryjne: glukoza, morfologia,
- Badanie EKG,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
- Spirometria,
- RTG klatki piersiowej,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
- Audiogram,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
- Badanie EKG,
- Badania laboratoryjne: glukoza, cholesterol, morfologia,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Przyszli kierowcy Kat.B:
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Badanie EKG po 50 rż
- Konsultacja lekarza uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Przyszli kierowcy Kat. C i D:
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Audiogram,
- Badanie pola widzenia,
- Badanie EKG powyżej 50 roku życia
- Konsultacja lekarza okulisty
- Konsultacja lekarza neurologa
- Konsultacja lekarza laryngologa
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Kierowanie pojazdem służbowym (kat. B):
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Badanie EKG po 50 r.,
- Badanie olśnienia
- Badania psychotechniczne – co najmniej raz w życiu,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego
Kierowanie pojazdem przez kierowcę zawodowego (kat. B, tiry):
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Audiogram,
- Badanie pola widzenia,
- Badanie olśnienia
- Badanie EKG po 50 rż.,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Kierowanie pojazdem przez kierowcę zawodowego (kat. C i D):
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Audiogram,
- Badanie pola widzenia,
- Badanie EKG powyżej 50 roku życia
- Konsultacja lekarza okulisty
- Konsultacja lekarza neurologa
- Konsultacja lekarza laryngologa
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego
Kierowanie pojazdem uprzywilejowanym (np. ambulans, wóz strażacki):
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Audiogram,
- Badanie pola widzenia,
- Badanie olśnienia,
- Badanie EKG,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy uprawnionego do badań kierowców i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
Prowadzenie wózka widłowego
- Badania laboratoryjne: glukoza,
- Badanie EKG po 50 rż
- Badania psychotechniczne,
- Konsultacja lekarza okulisty,
- Konsultacja lekarza neurologa,
- Konsultacja lekarza laryngologa,
- Konsultacja lekarza medycyny pracy i wydanie Orzeczenia lekarskiego.
UWAGA!
Zakres wymaganych badań dodatkowych i konsultacji lekarzy specjalistów dla poszczególnych zawodów i czynników szkodliwych może różnić się nieco od proponowanych, ponieważ z jednej strony jest on ściśle powiązany ze stanowiskiem pracy i jego charakterem, ale może być modyfikowany przez wynik konsultacji lekarzy specjalistów i samego lekarza medycyny pracy.
